Pomidory znane od dawna?
Pomidory nie są znane w naszej kuchni od dawna. W tradycyjnych polskich daniach na próżno doszukiwać się potraw zawierających pomidory. Obwiniać za to możemy nasz klimat nieprzychylny tej ciepłolubnej roślinie.
Bo pomidory lubią ciepło
Nic dziwnego, że pomidor lubi słońce. W końcu przywędrował do nas z ameryki południowej. Odkryty przez Krzysztofa Kolumba, przywędrował do Europy koło 1492r jako… roślina ozdobna! Przez następne lata pomidory uważane był za rośliny trujące.
Kto pierwszy ugotował pomidora?
Jednak ich właściwości kulinarne zostały dosyć szybko odkryte. Pomidory w szybkim tempie rozprzestrzeniły się z Hiszpanii i Portugalii do Włoch, Grecji i Francji. Spór Włochów i Hiszpanów kto pierwszy użył pomidorów w kuchni trwa do dzisiaj i raczej nie zanosi się na rozejm, ponieważ to cenne „warzywo” stanowi istotny element kuchni tych krajów.
Nazwane złotymi jabłkami
Używana przez nas nazwa wywodzi się z języka włoskiego „pomi d’oro” i oznacza złote jabłka. Wcześniej używana zamiennie była z nazwą „tomaty” ta z kolei genezę ma aż w kraju Azteków gdzie dziko rosnące pomidory zwano ‚xitomatl’ oznaczająca duży pulchny owoc. Z czasem przekształcona została na „tomate”.
Pomidor to w końcu owoc czy warzywo?
Już od pierwszych dostępnych zapisków pomidor nazywany był w różnych językach owocem. Jak chociażby wspomniana pierwsza znana nazwa ‚xitomatl’ oznaczająca duży pulchny owoc. W Grecji nazwany był lykopérsikon co można tłumaczyć jako „wilczą brzoskwinię”. Natomiast włoska nazwa, która nam najbardziej przypasowała, czyli „pomi d’oro” oznacza złote jabłka.
Z botanicznego punktu widzenia owoc pomidora zwyczajnego (Solanum lycopersicum L.) jest jagodą.
Pomidory w kuchni
Jako jeden z najpopularniejszych produktów w kuchni można je stosować na wiele sposobów. Istnieje wiele odmian charakteryzujących się różnymi właściwościami. Na szczególną uwagę zasługuje pomidor śliwkowy. Dzięki gęstemu miąższowi oraz intensywnemu aromatowi świetnie sprawdza się przy różnego rodzaju przetworach. Każdy pomidorowy amator powinien przynajmniej raz wypróbować jedną z poniższych metod:
Inspiracji szukaj na moim Instagramie
Pasty– na myśl o paście pomidorowej przed oczami stają mi od razu słoneczne Włochy. Przygotowanie pasty, przecieru czy koncentratu nie jest wcale skomplikowane. Dzięki temu możemy zaopatrzyć się w pomidory przesiąknięte słońcem na cały rok. Z domowej produkcji pasty pomidorowej w 5 min możesz przygotować własny ketchup! Dodając do niego wszystko, co sam najbardziej lubisz.
Sok pomidorowy- nie przez wszystkich lubiany, a szkoda! Jest świetnym źródłem potasu, dostarcza również witaminy C oraz karotenów. Ponadto jest niskokaloryczny. Nie zawiera wiele cukrów prostych w przeciwieństwie do soków owocowych.
Kiszenie– nie tak popularne w Polsce jak w Rosji czy na Ukrainie. Kiszone pomidory można przechowywać przez całą zimę bez utraty cennych wartości odżywczych. Ponadto w trakcie kiszenia mnożą się bakterie fermentacji mlekowej wpływające pozytywnie na naszą odporność. Wartość bezcenna szczególnie zimą. Aby podnieść odporność kiszone produkty należy jeść regularnie.
Suszenie- suszenie owoców jest szczególnie popularne w bardzo słonecznych krajach, gdzie wystarczy rozłożyć pomidory na słońcu na kilka godzin, aby uzyskać łatwe do przechowywania suszone skórki. Te z kolei wystarczy zalać pyszną, aromatyczną oliwą o zostawić na kilka tygodni w ciemnym i chłodnym miejscu, aby uzyskać świetny dodatek do sałatek, makaronów, zapiekanek czy różnego rodzaju past. W naszych warunkach idealnie sprawdzi się ciepły kaloryfer, piekarnik czy odpowiednia kuchenna suszarka.
Po prostu świeże– tak są najprawdopodobniej jedzone najczęściej. Jako dodatek do kanapek czy sałatek sprawiły, że są najczęściej pojawiającym się „warzywem” w diecie Polaków. I bardzo dobrze! Jedzenie pomidorów ma praktycznie same korzyści. Są niskokaloryczne, uzupełniają witaminy i minerały. Ponadto mają niski indeks glikemiczny, co wpływa na prozdrowotne właściwości diety bogatej w pomidory. Przed dodaniem do sałatki pomidora śliwkowego warto sparzyć, czyli przelać wrzątkiem, dzięki czemu bez problemu zdejmuje się z niego skórkę.
Co daje jedzenie pomidorów?
Świetnie nawadniają. Zasługa tego jest duża zawartość wody oraz elektrolitów jak potas, wapń i sód. Zawierają niewielkie ilości cukrów, co wpływa na lepsza absorbcję wody z przewodu pokarmowego.
Dostarczają witamin. Przede wszystkim jest to witamina A, która razem z witaminą C oraz cynkiem walczą o naszą odporność. Jednak pomidory to również inne witaminy jak te z grupy B: B1, B2 i B6, niacynę, kwas foliowy i szczawiowy.
Są wskazane w diecie osób otyłych, chorych na cukrzycę, choroby nerek czy serca.
Czy pomidory odmładzają?
Ze względu na zwartość witamin A, E oraz karotenoidów, w tym silnych przeciwutleniaczy, pomidory są w stanie poprawić wygląd skóry, włosów i paznokci. Dostarczając odpowiednich składników jesteśmy w stanie znacznie spowolnić proces starzenia.
Jedz pomidory – odgoń nowotwory
Czyli pomidory w walce z rakiem! Szczególnie silne właściwości przeciw nowotworowe wykazuje zawarty w pomidorach likopen. Spożywanie tego składnika regularnie pozwala ograniczyć ryzyko rozwoju nowotworu prostaty! Jedzenie 10 porcji pomidorów tygodniowo zmniejszało ryzyko zachorowania o 45% (sic!)[i]!
Przeprowadzone niedawno badanie sugeruje, że ekstrakt z pomidorów może być włączony do terapii w leczeniu raka jelita grubego. Natomiast profilaktyczne spożywanie pomidorów ogranicza rozwój tego częstego nowotworu o 60%![ii]
Badania przeprowadzone w Ohio State Uniwersity sugerują, że likopen zawarty w pomidorach chroni skórę przed negatynym wpływem fal ultrafioletowych. Dzięki czemu ogranicza ryzyko rozwoju raka skóry nawet o połowę![iii].
Zespół badawczy pod nadzorem Paola Palozza wykazał pozytywne właściwości zawartego w pomidorach likopenu przeciwdziałające rozwojowi raka płuc. Zauważalne efekty można było dostrzec w pracy na komórkach in vitro oraz na modelach zwierzęcych. Jednak w tej materii potrzeba wykonać więcej badań[iv].
Podsumowanie
Pomidory warto jeść. Przesłanek ku temu jest aż nadto. Jednak całe szczęście większość Polaków je te owoce regularnie. Jednak zjedzenie pomidora na kanapce ma się nijak do możliwości, jakie daje on nam w kuchni. Warto więc skupić się chwilę i wyczarować w swojej własnej kuchni potrawy pachnące delikatnym miąższem soczystego pomidora. Na moim kanale oraz instagramie możecie znaleźć moje propozycje jak przygotować pomidory. Nie jest to ani trudne, ani czasochłonne. Ujmę to tak – spróbuj raz, a nic już nie będzie takie jak wcześniej 😉
➡ Sprawdź koniecznie moje inne przepisy na kanale ⬅
https://www.youtube.com/gastrocoach
Zostaw suba i bądź na bierząco ?
[i] V. Er, J. Athene Lane, R. M. Martin, P. Emmett, R. Gilbert, K. N. L. Avery, E. Walsh, J. L. Donovan, D. E. Neal, F. C. Hamdy, M. Jeffreys. Adherence to dietary and lifestyle recommendations and prostate cancer risk in the Prostate Testing for Cancer and Treatment (ProtecT) trial. Cancer Epidemiology Biomarkers & Prevention, 2014
[ii] Daniela Barone, Letizia Cito, Giuseppina Tommonaro, Agnese Anna Abate, Danila Penon, Rocco De Prisco, Antonella Penon, Iris Maria Forte, Elisabetta Benedetti, Annamaria Cimini, Paola Indovina, Barbara Nicolaus, Francesca Pentimalli, Antonio Giordano. Antitumoral Potential, Antioxidant Activity and Carotenoid Content of Two Southern Italy Tomato Cultivars Extracts: San Marzano and Corbarino. Journal of Cellular Physiology, 2017
[iii] Jessica L. Cooperstone, Kathleen L. Tober, Ken M. Riedl, Matthew D. Teegarden, Morgan J. Cichon, David M. Francis, Steven J. Schwartz, Tatiana M. Oberyszyn. Tomatoes protect against development of UV-induced keratinocyte carcinoma via metabolomic alterations. Scientific Reports, 2017
[iv] Paola Palozza, Rossella E. Simone, Assunta Catalano, and Maria Cristina Mele. Tomato Lycopene and Lung Cancer Prevention: From Experimental to Human Studies. Cancers (Basel). 2011 Jun; 3(2): 2333–2357.